Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε τον έρπητα ζωστήρα, μια δερματική πάθηση που συναντάμε συνήθως σε μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους.
Ο έρπης ζωστήρας είναι μία ιογενής λοίμωξη που εκδηλώνεται με φυσαλίδες και ερυθρότητα σε μια περιοχή του δέρματος και συνοδεύεται συνήθως (αλλά όχι πάντα) από αμβλύ, βύθιο πόνο στην προσβεβλημένη περιοχή. Μάλιστα ο πόνος μπορεί να είναι ιδιαίτερα ισχυρός και να επιμείνει για μεγάλο διάστημα (ως και μήνες) ακόμα και μετά την ίαση της δερματικής βλάβης. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του έρπητα ζωστήρα είναι ότι εκδηλώνεται στο ένα μισό του σώματος ή δεξιά ή αριστερά.
Ο ιός που προκαλεί τον έρπητα ζωστήρα δεν εισέβαλε στον οργανισμό λίγο πριν εκδηλωθεί η νόσος, αλλά ζούσε εκεί για δεκαετίες, ίσως και από την παιδική ηλικία. Είναι ο ίδιος ιός που προκάλεσε στον συγκεκριμένο ασθενή την ανεμοβλογιά όταν εκείνος ήταν ακόμα παιδί. Πριν την είσοδο του εμβολίου της ανεμοβλογιάς στο πρόγραμμα εμβολιασμού των παιδιών, η νόσος αυτή ήταν μια γνωστή παιδική ασθένεια, από την οποία έχουν προσβληθεί σχεδόν όλοι οι σημερινοί ενήλικες. Ακόμα και μετά την ίαση της ανεμοβλογιάς, ο ιός παραμένει μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό (και πιο συγκεκριμένα στο νευρικό σύστημα) σε μια φάση καταστολής, ύπνωσης με απλά λόγια.
Ο έρπης ζωστήρας εκδηλώνεται όταν εξαιτίας ψυχολογικού ή σωματικού στρες (π.χ. άλλη νόσος) , περιβαλλοντικών παραγόντων, ανοσοκατασταλτικών θεραπειών ή κακοήθειας το αμυντικό σύστημα του οργανισμού εξασθενεί και ο ιός της ανεμοβλογιάς που ήταν σε φάση ύπνωσης “ξυπνάει”.
Η αντιμετώπιση απαιτεί τόσο αντιική αγωγή, όσο και εξωτερική τοπική θεραπεία με αντισηπτικά. Σε περίπτωση πόνου θα χρειαστούν και αναλγητικά φάρμακα τα οποία μπορεί να είναι ισχυρά.
Εδώ και κάποια χρόνια έχουν πάρει έγκριση τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη δύο εμβόλια για την πρόληψη του έρπητα ζωστήρα σε ανθρώπους άνω των 60 ετών. Το πρώτο είναι εμβόλιο ζώντων αποδυναμωμένων ιών ενώ το δεύτερο είναι εμβόλιο με τμήματα νεκρών ιών. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί προς το παρόν μόνο το πρώτο από τα δύο, αυτό των ζώντων ιών. Τα εμβόλια διατηρούν το ανοσοποιητικό σύστημα ισχυρό και αποτρέπουν την εκδήλωση του έρπητα ζωστήρα. Η αποτελεσματικότητα τους δε, έχει αποδειχθεί εδώ και πολλά χρόνια σε πλήθος ερευνών.
Για περαιτέρω ενημέρωση όσον αφορά το εμβόλιο ή σε περίπτωση εμφάνισης δερματικών βλαβών ειδικά αν συνοδεύονται από πόνο συστήνεται μια επίσκεψη στον δερματολόγο.
Πρωτότυπο άρθρο: Herpes zoster: Wer wie geimpft werden sollte
Πηγές: https://www.altmeyers.org/de/dermatologie/zoster-4422
https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/sw/Dermatologie?s=zoster&p=1&n=1&aid=208216
Μετάφραση: Δρ. Χρισατόφορος Τρυπάκης, MD, PhD