Ας ξεκινήσουμε με μια βασική αρχή: ο ήπιος και επιφανειακός ερεθισμός της επιδερμίδας θα οδηγήσει στην απελευθέρωση ευεργετικών παραγόντων (κολλαγόνου και ελαστίνης) που θα συμβάλλουν με τη σειρά τους στην αναδόμηση της. Πολλές από τις σημερινές μεθόδους ανανέωσης της επιδερμίδας εκμεταλλεύονται αυτή ακριβώς την ιδιότητα του δέρματος. Το χημικό peeling, το microneedling και το Laser προκαλούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο έναν επιφανειακό ερεθισμό του δέρματος.
Στο παρόν άρθρο θα μιλήσουμε για τον ρόλο του Laser στην αναγέννηση της επιδερμίδας.
Οι παραδοσιακές συσκευές Laser είχαν μία ιδιαίτερα επιβαρυντική για το δέρμα δράση, προκαλούσαν έναν αρκετά εκτεταμένο ερεθισμό, ανάγκαζαν τον ασθενή να απέχει για μεγάλα χρονικά διαστήματα από τις δραστηριότητες του εκτός σπιτιού (αν πρόκειται για θεραπεία στο πρόσωπο) ενώ υπήρχε και κίνδυνος να εμφανιστούν ουλές ή και μεταφλεγμονώδεις υπερχρωμάτωσεις.
Μέχρι που μπήκε στη ζωή μας αυτό που στην καθομιλουμένη έμεινε ως “fraxel” (για λόγους ευκολίας και κατανόησης θα κρατήσουμε αυτόν τον όρο στο άρθρο). Ονομάστηκε έτσι από την ομώνυμη συσκευή αυτού του τύπου Laser, του οίκου Solta. Στην πραγματικότητα πρόκειται για αυτό που στα αγγλικα ονομάζεται “fractional photothermolysis”, που σημαίνει σε ελεύθερη μετάφραση “σημειακή φωτοθερμόλυση”. Εδώ ακριβώς είναι η καινοτομία αυτού του τύπου Laser. Δεν προκαλεί εναν εκτεταμένο ερεθισμο αλλά μόνο εναν ερεθισμό σημείων την επιδερμίδας αφήνοντας ανάμεσα σε αυτά τα σημεία το δέρμα άθικτο (βλέπε εικόνα πάνω). Το πλεονέκτημα που προσφέρει ο σημειακός μικροσκοπικός ερεθισμός είναι ότι επιταχύνεται η διαδικασία της επούλωσης, περιορίζεται η φλεγμονή και η εμφάνιση ουλών. Άρα λιγότερος ερεθισμός και συντομότερη επιστροφή στην καθημερινότητα.
[Εδώ πρέπει να σημειωθεί, οτι όταν λέμε “fraxel” εννοούμε μόνο τον τρόπο που έρχεται το Laser σε επαφή με την επιδερμίδα, δηλαδή σημειακά και όχι σε ολόκληρες περιοχές. Ωστόσο με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν λειτουργούν Laser διαφορετικών πηγών ενέργειας και διαφορετικών ιδιοτήτων.]
Τι θέλουμε να επιτύχουμε κάνοντας fraxel; Το fraxel είναι άκρως αποτελεσματικό για αντιγήρανση, ανάπλαση του δέρματος, επαναφορά της χαμένης σφριγηλότητας, λείανση των ρυτίδων φωτογήρανσης, αντιμετώπιση ουλών ακμής, ραγάδων και πανάδων. Εφαρμόζεται κυρίως στο πρόσωπο, στον λαιμό, στο ντεκολτέ και στις ράχες των χεριών. Η θεραπεία εκτελείται σε μορφή συνεδριών με το μεσοδιάστημα ανάμεσα τους να κυμαίνεται από 4 ως 8 εβδομάδες αναλόγως της ένδειξης και της βαρύτητας του εκάστοτε προβλήματος.
Μετά τη συνεδρία θα μείνει στην περιοχή μια ερυθρότητα, ένα ήπιο οίδημα καθώς και μια αδρή υφή της επιδερμίδας. Όλα είναι φυσιολογικές συνέπειες του επιφανειακού ερεθισμού (που ήταν και ο αρχικός στόχος) ενώ υποχωρούν εντός 5-10 ημερών αναλόγως της έντασης της συνεδρίας και του τύπου δέρματος του ασθενούς. Προς τη γρηγορότερη δυνατή επανόρθωση συμβάλλει και η φροντίδα του δέρματος με αναπλαστική κρέμα στο σπίτι. Πρέπει να σημειωθεί ότι μεγάλη σημασία σε αυτή τη φάση έχει η αποφυγή ηλιακής έκθεσης όπως και η χρήση αντιηλιακής κρέμας σε κάθε έξοδο από το σπίτι κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Το βίντεο που ακολουθεί μας δείχνει πως γίνεται η θεραπεία fraxel. Πριν το Laser, έχει προηγηθεί αντισηψία της προς θεραπεία περιοχής και έχει εφαρμοστεί αναισθητική κρέμα για 30′. Εν συνεχεία η κρέμα αφαιρείται και γίνεται νέα αντισηψία. Η θεραπεία είναι ανεκτή, χωρίς ιδιαίτερο πόνο.
Ας περάσουμε σε μερικά κλινικά παραδείγματα με εικόνες από ασθενείς του ιατρείου μας, στους οποίους εφαρμόσαμε το fractional CO2 Laser SmartXIDEPunto της DEKA.
Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε τη βελτίωση της δεξιάς πλευράς του προσώπου σε μια γυναίκα 53 ετών μετά από δύο συνεδρίες. Η φωτογραφία αριστερά είναι ακριβώς πριν την πρώτη, η μεσαία 5 μέρες μετά την πρώτη και εκείνη δεξιά 10 μέρες μετά τη δεύτερη συνεδρία. Η “σακούλα” κάτω από το μάτι έχει υποχωρήσει αρκετά ήδη μετά την πρώτη ενώ έχει εξαφανιστεί μετά τη δεύτερη συνεδρία. Εμφανέστατη είναι και η υποχώρηση των παρακείμενων ρυτίδων. Η γενική σύσφιξη του δέρματος φάινεται από τη σκίαση που κάνει το μάγουλο στη δεξιά γωνία του στόματος πριν την πρώτη συνεδρία, ενώ μετά από αυτή λείπει (μπλε γραμμή δίπλα στο στόμα).
(Με κλικ στις εικόνες μπορείτε να τις δείτε καλύτερα).
Η επόμενη εικόνα μας δείχνει την αριστερή πλευρά του προσώπου από την ίδια ασθενή. Και εδώ είναι εμφανής η βελτίωση κάτω από το αριστερό μάτι, η “σακούλα” έχει υποχωρήσει αρκετά μετά την πρώτη ενώ έχει εξαφανιστεί μετά τη δεύτερη συνεδρία. Και εδώ οι παρακείμενες ρυτίδες παρουσιάζουν εμφανέστατη βελτίωση. Η σύσφιξη είναι έκδηλη στο κάτω όριο της κάτω γνάθου, το δέρμα δεν “κρέμεται” μετά την πρώτη συνεδρία τόσο όσο πριν (μπλε γραμμές κάτω γνάθος). Η φωτογράφηση έγινε σκοπίμως σε απόσταση 5 και 10 μερών από τις συνεδρίες για να γίνει σαφής η αντίδραση του δέρματος. Στις 5 μέρες ο ερεθισμός έχει υποχωρήσει αρκετά και στις 10 πλήρως.
Αξίζει να σημειωθεί η σαφέστατη βελτίωση της ποιότητας του δέρματος παρατηρώντας και συγκρίνοντας την πρώτη με την τρίτη φωτογραφία τόσο στη δεξιά όσο και στην αριστερή πλευρά του προσώπου. Μετά από δύο συνεδρίες έγινε το δέρμα πιο λείο, σφριγηλό και υγιές.
Σε ένα επόμενο περιστατικό του ιατρείου μας, βλέπουμε την εμφανή υποχώρηση των ρυτίδων φωτογήρανσης καθώς και των πανάδων από τα μάγουλα γυναίκας 65 ετών μετά από επίσης μία συνεδρία. Η πάνω φωτογραφία τραβήχτηκε πριν τη συνεδρία και η κάτω 12 μέρες μέρες αργότερα. Και εδώ ο ερεθισμός έχει υποχωρήσει σχεδόν πλήρως.
(Με κλικ στην εικόνα μπορείτε να τη δείτε καλύτερα).
Πηγή: Lasers and Light, Peels and Abrasions, Applications and Treatments, 2016, συγγρ.: William H. Truswell IV, εκδόσεις: Thieme
Επιμέλεια: Δρ. Χριστόφορος Τρυπάκης, MD, PhD
Ο Δρ. Χ. Τρυπάκης είναι κάτοχος του πιστοποιητικού “Θεραπεία με Laser στη Δερματολογία” της Γερμανικής Δερματολογικής Ακαδημίας (DDA)
Deutsch